Jestem wspólnikiem 3 osobowej spółki cywilnej. Nasza spółka miała być podwykonawcą prac budowlanych. Umowę podpisaliśmy trochę na wyrost, terminy były mało realistyczne. Mimo to wydawało nam się, że damy radę. Ale rady nie daliśmy – prace wykonaliśmy, ale niestety już kilka tygodni po terminie.

Główny wykonawca wysłał nam wezwanie do zapłaty kar umownych za każdy dzień opóźnienia, kar nie zapłaciliśmy bo nie mamy z czego. Główny wykonawca skierował sprawę do sądu, ale pozwał tylko mnie. Innych wspólników zostawił w spokoju.

Co robić w tej sytuacji?

To wierzyciel ma wybór, nie wspólnicy spółki cywilnej

Jako wspólnik spółki cywilnej ponosisz odpowiedzialność za długi spółki. Od tej odpowiedzialności nie da się uciec w prosty sposób. Odpowiedzialność wspólnika za długi spółki cywilnej ma charakter odpowiedzialności solidarnej.

Oznacza to między innymi, że wierzyciel spółki cywilnej może wybrać czy będzie dochodził swoich roszczeń od:

  1. jednego wspólnika,
  2. części wspólników,
  3. od wszystkich wspólników spółki cywilnej.

Co więcej wierzyciel spółki cywilnej może dochodzić w sądzie roszczeń przeciwko wszystkim wspólnikom spółki cywilnej, a następnie skierować postępowanie egzekucyjne tylko przeciwko wybranym przez siebie wspólnikom. Nie da się ukryć, że tego rodzaju sytuacje mają miejsce w przypadku spółek rodzinnych albo powiązań towarzyskich lub biznesowych pomiędzy wierzycielami i niektórymi wspólnikami spółki cywilnej.

Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat, przeczytaj wpis dotyczący solidarnego charakteru odpowiedzialności wspólników za długi spółki cywilnej. Przygotowałem go już jakiś czas temu i znajdziesz tam zdecydowanie więcej informacji na ten temat.

Zaangażuj innych wspólników w postępowanie sądowe

Ale co powinien zrobić wspólnik spółki cywilnej pozwany indywidualnie za długi spółki (oczywiście dotyczy to także części wspólników pozwanych za długi)? Powinien rozważyć tak zwane przypozwanie pozostałych wspólników. Dlaczego?

Dlatego, że jeżeli przeciwko temu wspólnikowi zapadnie niekorzystny wyrok sądowy, to będzie mu najprawdopodobniej przysługiwało roszczenie regresowe wobec pozostałych wspólników spółki cywilnej. Pozostali wspólnicy będą zobowiązani do zwrotu temu wspólnikowi przypadającej na nich części długi spółki cywilnej, który został pokryty przez pozwanego wspólnika lub przez pozwanych wspólników.

Jak przypozwać innych wspólników spółki cywilnej?

W przypadku pozwania o zapłatę tylko jednego wspólnika spółki cywilnej warto rozważyć skorzystanie z instytucji tzw. przypozwania.Na czym polega przypozwanie? Pozwany wspólnik spółki cywilnej składa do sądu pismo, w którym żąda aby sąd zawiadomił pozostałych wspólników o toczącym się postępowaniu i wezwał ich do wzięcia w nim udziału. Pozostali wspólnicy mogą wziąć udział w postępowaniu, mogą także podjąć decyzję o braku uczestnictwa.

Jeżeli wezmą udział w postępowaniu to mogą podejmować wszystkie czynności procesowe (w szczególności składać wnioski dowodowe zmierzające do wykazania braku odpowiedzialności spółki cywilnej za dochodzone przez wierzyciela roszczenia), które może podejmować w toku postępowania sądowego pozwany wspólnik spółki cywilnej.

Co daje przypozwanie?

Najważniejsze jest jednak to, że wspólnik niepozwany najpierw przez wierzyciela spółki cywilnej, a potem wezwany do udziału w sprawie przez pozwanego wspólnika spółki cywilnej nie będzie mógł zarzucać pozwanemu przez wierzyciela spółki cywilnej wspólnikowi:

  1. wydania w sprawie błędnego wyroku – czyli wyroku na niekorzyść spółki cywilnej, pomimo że spółka cywilna nie powinna ponosić odpowiedzialności;
  2. nieprawidłowego prowadzenia postępowania sądowego przez pozwanego pierwotnie wspólnika – na przykład braku złożenia kluczowych wniosków dowodowych zmierzających do wykazania braku odpowiedzialności spółki cywilnej.

Te zarzuty mogłyby zostać podniesione w momencie, w którym pozwany przez wierzyciela wspólnik chciałby skorzystać z prawa regresu wobec pozostałych wspólników spółki cywilnej, czyli domagałby się zwrotu odpowiedniej części długu od innych wspólników. Gdyby te zarzuty zostały podniesione w sposób skuteczny (czyli byłyby uzasadnione) skorzystanie z regresu nie byłoby możliwe.

Przypozwanie nie zawsze się opłaca

Przypozwanie to wcale nie jest prosta sprawa, a co więcej nie jest to rzecz wykorzystywana na co dzień w każdej sprawie przez prawników. Musisz mi uwierzyć, że powoduje to sporo problemów nie tylko dla przedsiębiorców, ale także dla samych prawników. W tym wpisie chciałem przedstawić tylko podstawowe informacje na ten temat, wkrótce postaram się napisać coś więcej na ten temat.

Musisz także wiedzieć o tym, że nie zawsze warto wzywać pozostałych wspólników do udziału w takim postępowaniu. Ale w tej chwili już dosyć na ten temat, napiszę o tym szerzej w jednym z kolejnych wpisów.