Jeden z poprzednich wpisów dotyczył komparycji umowy zawieranej ze spółką cywilną, czyli sposobu oznaczania spółki cywilnej w umowie zawieranej z taką spółką. Mówiłem tam o częstym problemie występującym przy zawieraniu umów ze spółką cywilną – jak ustalić kto jest wspólnikiem spółki cywilnej oraz kto jest upoważniony do zawierania umów w imieniu tej spółki.
Rozpocznijmy od krótkiej historii jednego z czytelników bloga. Z tą historią związane jest pytanie, na które odpowiedź poznasz po przeczytaniu tego wpisu.
Miałem podpisać umowę z dosyć dużą spółką, to dla mnie ważna sprawa. Kontrakt na wykonanie takich prac remontowych może ustawić naszą spółkę na dobrych kilka miesięcy, a potem umożliwi pozyskanie kolejnych podobnych zleceń.
Uzgodniliśmy brzmienie umowy, a w zasadzie zostało ono narzucone przez kontrahenta, ale my to akceptujemy.
Jest tylko jedna rzecz, z którą nie możemy się pogodzić. Przed podpisaniem umowy o wykonanie prac remontowych mamy pokazać naszą umowę spółki cywilnej. Nie spotkaliśmy się z tym nigdy do tej pory.
Dlaczego tak jest? Do tej pory nikt od nas tego nie oczekiwał, my też nie byliśmy zainteresowani przeglądaniem umów cudzych spółek.
Dlaczego kontrahent chce zobaczyć umowę spółki cywilnej?
W zdecydowanej większości przypadków kontrahent będzie chciał uzyskać przed podpisaniem umowy ze spółką cywilną wgląd w umowę spółki cywilnej z dwóch powodów:
- aby ustalić kto jest wspólnikiem spółki;
- aby ustalić kto jest upoważniony do reprezentacji spółki przy podpisywaniu innej umowy.
Jest to związane z jednym bardzo istotnym utrudnieniem występującym w obrocie gospodarczym: spółka cywilna nie jest wpisywana do KRS. Nie można więc w internecie sprawdzić ani tego jaki jest skład osobowy tej spółki, ani też tego kto jest uprawniony do działania w imieniu spółki (czyli do reprezentacji spółki cywilnej).
W przypadku każdej innej spółki wystarczy wejść na stronę ministerstwa sprawiedliwości, pobrać odpis aktualny z KRS i sprawdzić interesujące nas dane. Z tymi danymi związane jest także domniemanie ich prawdziwości.
Czego można dowiedzieć się o spółce cywilnej w internecie?
Oczywiście nie jest też tak, że nie można zebrać żadnych danych na temat spółki cywilnej w internecie.
Mając numer NIP albo REGON spółki cywilnej można ją sprawdzić w bazie REGON. Mając dane wspólników spółki cywilnej można ich sprawdzić w CEIDG – Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. W CEIDG można sprawdzić także spółkę cywilną.
Ale cały problem polega na tym, że możemy sprawdzić tylko te dane, o których wiemy. Spójrzmy na wspólników spółki cywilnej – jeżeli wiemy kto jest wspólnikiem spółki, to możemy go sprawdzić w CEIDG albo bazie REGON. Jeżeli nie wiemy kto jest wspólnikiem, to niczego nie sprawdzimy.
Nawet pomimo sprawdzenia spółki cywilnej lub znanych nam wspólników w tych bazach nadal nie wiemy:
- czy istnieją inni wspólnicy spółki cywilnej;
- kto jest uprawniony do reprezentacji spółki cywilnej.
Proteza, czyli oświadczenie wspólnika spółki cywilnej
Kontrahenci spółek cywilnych próbują radzić sobie z tym problemem na dwa sposoby. Po pierwsze w umowie bardzo precyzyjnie opisują spółkę cywilną.
Przed podpisaniem umowy żądają podania między innymi danych wszystkich wspólników spółki cywilnej, określenia obowiązujących zasad reprezentacji spółki oraz żądają od wspólnika działającego w imieniu spółki cywilnej złożenia w umowie oświadczenia, że podane dane dotyczące spółki cywilnej i jej wspólników są prawdziwe.
Złożenie fałszywego zapewnia przez wspólnika deklarującego działanie w imieniu spółki cywilnej mogłoby go potencjalnie narażać na odpowiedzialność odszkodowawczą, a w pewnych wypadkach może nawet skutkować odpowiedzialność karną.
Ale nadal wszystko opiera się jedynie na pewnym zapewnieniu i zaufaniu co do prawdziwości tego zapewnienia, a sama odpowiedzialność odszkodowawcza za złożenie fałszywego zapewnienia może być w ogóle niemożliwa do wyegzekwowania.
Liczy się prawdopodobieństwo podjęcia dobrej decyzji
I właśnie z tego powodu niektórzy przedsiębiorcy żądają wglądu do umowy spółki cywilnej przed podpisaniem jakiejkolwiek umowy ze spółką cywilną. Dotyczy to zwłaszcza przedsiębiorców większych, bardziej świadomych pod kątem prawnym, korzystających z bardziej zaawansowanej obsługi prawnej (mający prawników wewnętrznych lub obsługującą ich kancelarię prawną).
Umowa pozwala sprawdzić kto jest wspólnikiem spółki cywilnej oraz jakie są zasady reprezentacji tej spółki przy podpisywaniu umowy. Ale czy daje to pewność, że dane znajdujące się umowie najmu okazanej przy zawieraniu umowy są aktualne i prawdziwe? Oczywiście, że nie – umowa może być na przykład sfałszowana albo zmieniona.
Nie chodzi tutaj jednak o pewność, ale o zmniejszenie ryzyka. Zmniejszenie ryzyka poprzez zwiększenie prawdopodobieństwa, że decyzja jest podjęta w sposób jak najbardziej świadomy, czyli na podstawie jak największej liczby jak najbardziej prawdopodobnych informacji.
Pokazać, czy nie pokazać – oto jest pytanie!
Czas na krótkie podsumowanie – dlaczego kontrahent chce przejrzeć umowę spółki cywilnej przed podpisaniem innej umowy z tą spółką?
Najprawdopodobniej dlatego, że posiada sporą świadomość prawną i chce sprawdzić przynajmniej 2 rzeczy: kto jest wspólnikiem spółki cywilnej oraz jakie są zasady reprezentacji spółki. Sprawdzenie umowy nie daje mu żadnych gwarancji, lecz jedynie zwiększa prawdopodobieństwo.
Możesz zadawać sobie proste pytanie: pokazać umowę, czy nie pokazać? Pokazać, bo nie powinno być w niej żadnych sekretów. Co się stanie jeżeli nie pokażesz umowy? Tego nie wiemy, ale możesz wzbudzić poważne obawy, że coś jest nie tak. A te obawy mogą z kolei przesądzić o tym, że umowa nie dojdzie do skutku.
A jeżeli masz w umowie sekrety, którymi nie chcesz się dzielić z osobami trzecimi – to przenieś je do innej umowy. Ale o tym opowiem przy innej okazji – śledź bloga jeżeli interesuje Cię ta kwestia.
Leave a Comment