Dzisiaj wpis bardzo praktyczny. Przydatny nie tylko dla wspólników spółek cywilnych ale dla wszystkich osób zawierających umowy ze spółkami cywilnymi.
Spółka cywilna to najczęściej wykorzystywana spółka w Polsce. Dlatego nie mam absolutnie żadnych wątpliwości, że każdy przedsiębiorca zawierał umowę ze spółką cywilną, a jeżeli jeszcze tego nie zrobił, to na pewno zrobi to w przyszłości.
Bardzo często występującym problemem w takim przypadku jest oznaczenie spółki cywilnej jako strony zawieranej umowy (czyli uzupełnienie tak zwanej komparycji umowy).
Ten problem dotyczy zwłaszcza osób korzystających z gotowych wzorów umów znalezionych w internecie. Takie wzory są dostosowane albo dla osób fizycznych prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą albo dla bardziej zaawansowanych spółek (na przykład spółki z o.o.).
Umowa ze spółką cywilną, czyli …
Podstawowy problem związany z umową zawieraną ze spółką cywilną jest jeden i może wydawać się on zaskakujący: podpisując umowę ze spółką cywilną nie podpisujesz umowy ze spółką cywilną. Brzmi abstrakcyjnie? Na pewno, ale dlaczego tak jest?
Dlatego, że spółka cywilna nie istnieje. Nie ma tak zwanej podmiotowości prawnej, co oznacza, że nie jest żadnym tworem wyodrębnionym od jej wspólników. Dlatego jeżeli podpisujesz umowę ze spółką cywilną to podpisujesz umowę z jej wspólnikami.
Wygląda to zupełnie inaczej niż w przypadku każdej innej spółki tworzonej na podstawie przepisów polskiego prawa – na przykład spółki jawnej, komandytowej, czy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Bardziej zaawansowane spółki są bytami odrębnymi od swoich wspólników. Takie spółki posiadają albo tak zwaną podmiotowość prawną (spółki osobowe, czyli na przykład spółka jawna) albo osobowość prawną (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółka akcyjna). Podpisując umowę z takimi spółkami podpisujesz umowę ze spółką, a nie z jej wspólnikami.
… umowa ze wspólnikami spółki cywilnej
Podpisując umowę ze spółką cywilną podpisujesz umowę nie ze spółką cywilną, ale ze wspólnikami spółki cywilnej. Czyli na przykład z Janem Kowalskim prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą Jan Kowalski XYZ oraz Janem Nowakiem prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą Jan Nowak XYZ. Te osoby w chwili zawierania umowy działają wspólnie w ramach spółki cywilnej pod nazwą XYZ jako wspólnicy tej spółki.
Oczywiście aby lepiej zidentyfikować wspólników spółki cywilnej podajesz ich NIP, REGON, czy numer i serię dowodu osobistego. Spółka cywilna także posiada NIP i REGON, więc także dobrym zwyczajem podawanie tych numerów identyfikacyjnych przy oznaczeniu spółki cywilnej.
Gotowy przykład komparycji umowy zawieranej ze spółką cywilną znajdziesz poniżej. Możesz go wykorzystać w zawieranych przez Ciebie umowach.
UMOWA NAJMU
Zawarta w Warszawie w dniu 4 lipca 2015 roku, pomiędzy:
Janem Kowalskim prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą Jan Kowalski XYZ, zamieszkałym w Warszawie przy ulicy Krakowskie Przedmieście 48/50 (00-071 Warszawa), NIP: 0123456789, REGON: 123456078, którego tożsamość stwierdzono na podstawie dowodu osobistego numer i seria XYZ 123456 wydanego przez Prezydenta Miasta Warszawa w dniu 02 stycznia 2014 roku okazanego w chwili podpisywania umowy
Janem Nowakiem prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą Jan Nowak XYZ, zamieszkałym w Warszawie przy ulicy Krakowskie Przedmieście 48/50 (00-071 Warszawa), NIP: 9876543210, REGON: 87654321, którego tożsamość stwierdzono na podstawie dowodu osobistego numer i seria XYZ 654321 wydanego przez Prezydenta Miasta Warszawa w dniu 02 stycznia 2014 roku okazanego w chwili podpisywania umowy
działającymi w ramach spółki cywilnej pod nazwą XYZ o numerach identyfikacyjnych NIP: 8765432109 oraz REGON: 76543210 („Wynajmujący”)
oraz
[ … ] („Najemca”)
Umowa ze spółką cywilną to umowa ze wszystkimi wspólnikami spółki cywilnej
Musisz pamiętać o tym, że zawierając umowę ze spółką cywilną zawierasz umowę ze wszystkimi wspólnikami spółki cywilnej, nawet jeżeli nie są oni obecni w chwili podpisywania umowy. Dlatego oznaczając wspólników spółki cywilnej do umowy powinieneś wpisać wszystkich wspólników tej spółki.
I właśnie w tym miejscu dochodzimy dwóch istotnych problemów:
- jak ustalić wszystkich wspólników spółki cywilnej;
- jak ustalić czy wspólnik podpisujący umowę (lub zawierający umowę w innej formie – np. ustnej, czy poprzez email) jest uprawniony do zawierania umowy w imieniu wszystkich wspólników spółki cywilnej, czyli czy jest uprawniony do reprezentacji spółki cywilnej.
Udzielenie odpowiedzi na te pytania nie jest możliwe bez zapoznania się z treścią aktualnej umowy spółki cywilnej. Spółka cywilna nie jest przecież wpisywana do KRS, nie można zatem sprawdzić jej wspólników oraz zasad reprezentacji przez zapoznanie się z wyciągiem (odpisem) z KRS.
W związku z tym, będąc wspólnikiem spółki cywilnej możesz spotkać się z wymaganiem okazania umowy spółki cywilnej przed zawarciem innej umowy. A jeżeli jesteś kontrahentem spółki cywilnej, to wglądu do umowy spółki cywilnej powinieneś bezwzględnie zażądać.
O tych dwóch problemach opowiem wkrótce w jednym z kolejnych wpisów.
Komparycja umowy ze spółką cywilną – zapamiętaj!
Krótkie podsumowanie – jak powinna wyglądać umowa zawierana ze spółką cywilną jeżeli chodzi o oznaczenie stron umowy?
Umowę zawierają wszyscy wspólnicy spółki cywilnej działający wspólnie jako spółka cywilna. Umowy w sensie ścisłym nie zawiera spółka cywilna, bo nie istnieje – nie jest wyodrębniona od swoich wspólników.
Oznaczając wspólników spółki cywilnej podajesz ich dane – imię, nazwisko, firmę, NIP i REGON, dobrze jest podać także numer i serię dowodu osobistego.
Zawierając umowę ze spółką cywilną jako kontrahent spółki powinieneś żądać wglądu do umowy spółki cywilnej tak aby stwierdzić kto jest wspólnikiem tej spółki i ustalić czy wspólnik mający zamiar podpisać umowę jest uprawniony do jej podpisania (czyli czy przysługuje mu w tej sytuacji prawo do reprezentacji).
Marta
22 marca 2018 06:23Dzień dobry,
bardzo dziękuję za artykuł.
Bardzo często spotykam się w komparycji umowy – po określeniu danych identyfikujących osoby fizyczne, prowadzące działalność gospodarczą – ze sformułowaniem: „działający wspólnie w ramach spółki cywilnej pod firmą Kowalski.Nowak XYZ”.
Nie wydaje mi się to jednak poprawne, zwłaszcza, że spółka cywilna działa pod nazwą. Czy takie określenie jest używane, ponieważ w nazwie spółki cywilnej znalazły się nazwiska wspólników?