Mój mąż prowadzi spółkę cywilną w branży budowlanej. Spółka składa się z 3 osób, oprócz mojego męża jest w niej 2 innych wspólników. Mąż mówił mi, że spółka ma ostatnio spore problemy. Wraz ze wspólnikami zobowiązali się do zakończenia prac na budowie w bardzo krótkim terminie, ale prace nie poszły tak szybko jak to sobie zakładali. Spółce grozą bardzo wysokie kary umowne za opóźnienia. Sprawa pewnie trafi do sądu, bo spółka nie ma pieniędzy na zapłatę kar.

Czy w razie przegrania sprawy w sądzie komornik będzie mógł zająć nasz wspólny majątek? A może mąż będzie odpowiadał tylko z majątku spółki cywilnej?

Egzekucja za długi spółki cywilnej z majątku wspólnego małżonków tylko wyjątkowo

Nie, wierzyciel nie będzie mógł skierować egzekucji ani do majątku wspólnego małżonków objętego wspólnością ustawową małżeńską, ani też do majątku osobistego małżonka wspólnika spółki cywilnej. W związku z tym, małżonek wspólnika spółki cywilnej i majątek wspólny małżonków są bezpieczni.

Dlaczego? Dlatego, że aby było możliwe prowadzenie egzekucji z majątku wspólnego małżonków małżonek wspólnika musiałby wyrazić pisemną zgodę na zawarcie przez spółkę cywilną konkretnej umowy, z którą związane są długi. Bez takiej zgody nie jest możliwe prowadzenie egzekucji z majątku wspólnego małżonków.

Majątek osobisty małżonka wspólnika spółki cywilnej wolny od egzekucji

W spółce cywilnej tylko w wyjątkowych sytuacjach może dojść do egzekucji zobowiązań spółki z majątku wspólnego wspólnika i jego małżonka.Majątek osobisty małżonka wspólnika spółki cywilnej (czyli na przykład nabyty przed zawarciem małżeństwa lub nabyty w drodze dziedziczenia) jest z kolei w ogólne wolny od egzekucji za długi spółki cywilnej. Brak odpowiedzialności ma miejsce nawet jeżeli małżonek wyraził zgodę na zawarcie przez spółkę konkretnej umowy, z której wynikają długi.

Aby było w ogóle możliwe prowadzenie egzekucji z tego majątku małżonek wspólnika spółki cywilnej musiałby na przykład poręczyć za długi spółki spółki cywilnej. Poręczenie doprowadziłoby do powstania jego osobistej odpowiedzialności za długi spółki cywilnej (dług poręczyciela jest długiem własnym), a w konsekwencji umożliwiłoby prowadzenie egzekucji z majątku osobistego.

Z jakiego majątku odpowiada wspólnik – małżonek?

Do jakiego majątku wierzyciel spółki cywilnej mógłby zatem skierować swoje roszczenia wobec wspólnika spółki cywilnej pozostającego w związku małżeńskim, z jakiego majątku mógłby prowadzić egzekucję?

Po pierwsze z majątku wspólnego wspólników spółki cywilnej (potocznie mówiąc z majątku wspólnego spółki cywilnej). Wchodzą do niego wszystkie rzeczy i prawa nabyte przez spółkę cywilną (a w zasadzie przez wspólników spółki) od chwili jej założenia.

Po drugie, z majątku osobistego wspólników spółki cywilnej. Jest to majątek ani nie objęty wspólnością majątkową małżeńską (do którego zasadniczo wchodzi cały majątek nabyty w trakcie trwania małżeństwa), ani majątek osobisty małżonka wspólnika spółki cywilnej.

W konsekwencji, małżonkowie wspólników spółki cywilnej są dosyć bezpieczni. Wbrew pozorom, aby było możliwe ruszenie często największej puli majątkowej małżonków (czyli majątku wspólnego małżonków) konieczne jest uzyskanie zgody małżonka wspólnika na zawarcie konkretnej umowy przez spółkę cywilną. Jeżeli wierzyciel nie uzyskał takiej zgody to może mieć bardzo poważny problem.